za krótki
  • o szatanie
    24.04.2006
    24.04.2006
    Witam. Czy w dobie obecnej poprawna jest odmiana szatanu (wszystkie współczesne słowniki notują jedynie szatanowi)? Dodam, że w literaturze polskiej odmiana szatanu występuje chociażby w Kordianie lub Beniowskim J. Słowackiego. Czy ze względu na wytyczne obecnych słowników języka polskiego odmianę szatanu należałoby uznać za niepoprawną, czy jedynie za przestarzałą?
    Dziękuję.
  • polonista czy filolog polski?
    17.10.2012
    17.10.2012
    Szanowna Redakcjo!
    Można stosować zamiennie terminy takie jak polonistyka i filologia polska, germanistyka i filologia germańska etc., ale czy możemy mówić o przewadze któregoś z nich? Czy jeden z nich jest bardziej potoczny, a drugi – oficjalny? Jaka jest etymologia tych krótszych nazw?
    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Felicyta
  • powtarzanie wyrazów
    5.04.2002
    5.04.2002
    Kiedy byłem w szkole, moja polonistka zawsze poprawiała mi na czerwono zdanie: „Moim ulubionym okresem jest okres romantyzmu”. Oczywiście chodziło o powtórzenie słowa okres. Wtedy mnie to bulwersowało, dziś zgadzam się z oceną polonistki. Niemniej w wielu przypadkach powtórzenie tego samego wyrazu jakoś mnie nie razi.
    Pomijam tu oczywiście przypadki, kiedy chodzi o świadomy zamysł stylistyczny; pomijam wszelkie dilogie, anafory itp. Chodzi mi o zwykły tekst i o takie sytuacje, gdy trudno ocenić, czy powtórzenie już jest nadużyciem, czy jeszcze nie. W niniejszym pytaniu powtarzają się powtórzenie, przypadki, chodzi o, a także polonistka, którą mogłem zastąpić nauczycielką, ale nie zrobiłem tego, ponieważ wydaje mi się, że nie trzeba. Ale może trzeba?
    Albo takie zdanie: „Przydawka stojąca przed rzeczownikiem opisuje go, stojąca po nim – klasyfikuje”. Czy jest istotne, by silić się na wyszukiwanie synonimu i zamiast drugiego stojąca pisać następująca? Albo w ogóle pominąć imiesłów? (Wystarczyłoby samo po nim).
    Kiedy piszę sobie sam, niespecjalnie się tym przejmuję. Problem zaczyna się wtedy, kiedy dziecko prosi, by mu sprawdzić wypracowanie. Sprawdzam, nie razi mnie, a potem nauczycielka uznaje to i owo za błąd, w moim przekonaniu nieraz na wyrost.
    Nie oczekuję w tej kwestii surowych uregulowań. Wierzę w to, że użytkownik języka ma tu stosunkowo dużą swobodę. Niemniej nie chciałbym za bardzo zabrnąć w liberalizm, bo może się okazać, że jednak…
    Liczę (jak zawsze) na krótką odpowiedź, ale równocześnie wdzięczny byłbym za wskazanie, gdzie mógłbym znaleźć obszerniejsze omówienie tego zagadnienia.
    Dziękuję.
  • probówka
    5.11.2008
    5.11.2008
    Zainteresowało mnie słowo probówka, wymieniane w słownikach obok próbówka i uznane za równie poprawne. Skąd to pro-, nieuzasadnione, jak mi się wydaje? Bo chyba w czasach, gdy mówiono probować, nie było jeszcze badań chemicznych i naczyń zwanych pro- / próbówkami?
  • Przymiotnik od wyrażenia sztuczna inteligencja

    22.04.2024
    22.04.2024

    Wielce szanowna i potrzebna Poradnio.

    Ostatnio coraz częściej słyszy się o sztucznej inteligencji, a zapewne to dopiero początki stosowania tego terminu. Niewątpliwie zajdzie potrzeba ukucia utworzonego od niego przymiotnika. Jaki byłby zgodny z językiem polskim? Słyszałem ejajowy, wygodny, bo krótki, ale brzmi dziwnie, z kolei sztucznointeligentny jest długi, a człon -inteligentny kojarzy się z inteligentem, a nie inteligencją, czy nie lepszy byłby inteligencyjny, jak tolerancyjny, a nie tolerantny od tolerancja.

    Serdecznie pozdrawiam

    Janusz

  • przysłowia, porzekadła, maksymy itp.
    28.09.2009
    28.09.2009
    Witam Poradnię.
    Mam kilka pytań odnośnie przysłowia i powiedzenia oraz zwrotu przysłowiowego i związku frazeologicznego. Czy przysłowie jest szczególnym przypadkiem powiedzenia, zawierającym w sobie jakąś naukę, morał? Czy są powiedzenia z morałem, ale nie będące przysłowiem? Jaka jest zależność między frazeologizmem a zwrotem przysłowiowym?
    Pozdrawiam,
    Beija Flor
  • Pytania testowe w postaci list wyliczeniowych

    17.05.2023
    17.05.2023

    Dzień dobry! Chciałabym zapytać o Państwa zdanie dotyczące interpunkcji w pytaniach testowych. Wydaje mi się, że dominuje tendencja do traktowania ich jako list wyliczeniowych, tak też uczyniono w niniejszej poradzie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/interpunkcja-w-listach-wyliczeniowych;9367.html. Mnie natomiast bardzo jasne i słuszne wydają się reguły zaproponowane na stronie Rady Języka Polskiego: https://rjp.pan.pl/porady-jezykowe-main/234-niespojnoci-w-testach-egzaminacyjnych. Czy stosowanie się do nich i np. kończenie każdej odpowiedzi kropką będzie błędem?

    Łączę pozdrowienia i z góry dziękuję za odpowiedź

    Joanna

  • rodzaj gramatyczny zapożyczeń hebrajskich
    10.11.2014
    10.11.2014
    Jaki rodzaj gramatyczny ma termin stosowany w nauce języka hebrajskiego dagesz (kropka w spółgłosce)? Dagesz może być forte albo lene, a więc po łacinie ma chyba rodzaj nijaki, natomiast polskie podręczniki wahają się między rodzajem nijakim a męskim. Podobnie jest z szewa (szwa), które może być mobile lub quiescens, lecz spotyka się tłumaczenia ta szewa. Również nazwy liter hebrajskich oraz samogłosek sprawiają kłopot (to alef? to segol?)
    Z poważaniem
    Aleksandra Kowal
  • spory rodzinne
    14.06.2015
    14.06.2015
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o zabranie głosu w naszym rodzinnym sporze i wskazanie poprawnego wariantu: „Cokolwiek byś zrobił / czegokolwiek byś nie zrobił, zawsze będziesz żałował”.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam serdecznie!
  • wgl nppr
    3.12.2011
    3.12.2011
    Witam Państwa!
    Moje pytanie będzie bardzo krótkie. Chciałbym się dowiedzieć, czy poprawne jest stosowanie skrótu wgl od wyrazu w ogóle. Z góry dziękuje za odpowiedź!
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego